Những yếu tố nguy cơ như lựa chọn bất lợi, mức phí thấp, giải pháp kiểm soát chi phí y tế chưa hiệu quả vv đang dẫn tới sự mất cân đối tài chính của quỹ BHYT bắt buộc, đặc biệt là quỹ BHYT tự nguyện;

Thiết kế chính sách hiện hành bộc lộ một số yếu tố ảnh hưởng tới tính bền vững tài chính của quỹ BHYT như: mức phí thấp, không cùng chi trả không kèm theo giải pháp kiểm soát chi phí, phương thức thanh tóan không hợp lý, thiếu cơchế phù hợp quản lý sử dụng thuốc và giá tthuốc, thiếu hạn chế lựa chọn bất lợi, quy định về tổ chức bộ máy thực hiện chính sách BHYT không đi theo hướng chuyên nghiệp.

Số liệu thống kê năm 2004, 2005 và số liệu ban đầu của 2006 đã cho thấy tổng chi phí khám chữa bệnh BHYT đã lớn hơn số thu BHYT; xu hướng bội chi ngày càng lớn là không thể khắc phục, nếu không có các giải pháp sửa đổi chính sách và sửa đổi cách tổ chức thực hiện.

Xu hướng phát triển BHYT: Chương trình BHYT bắt buộc cho lao động hưởng lương trong các doanh nghiệp nhỏ ngoài nhà nước có tính khả thi thấp, do chưa hội đủ các điều kiện kinh tế xã hội cần thiết;

Chương trình BHYT cho người nghèo sẽ ngày càng đòi hỏi mức độ hỗ trợ lớn hơn của ngân sách nhà nước với mệnh giá thẻ BHYT ngày càng cao hơn, do toàn bộ người có yêu cầu chi phí y tế lớn của cả nước sẽ trở thành người nghèo được cấp thẻ miễn phí;

Theo các quy định hiện hành, các chương trình BHYT tự nguyện rất ít có khả năng vừa cân đối được quỹlại vừa mở rộng diện bao phủ. Mô hình đơn quỹ, quản lý tập trung không phân cấp trong quản lý BHYT hiện nay khó phát huy tính chủ động tích cực của từng tỉnh, thành phố trong quá trình mở rộng các đối tượng tham gia BHYT tự nguyện và khai thác triệt để khu vực BHYT bắt buộc;

Nếu không có điều chỉnh chính sách kịp thời, sự mất cân đối quỹ BHYT nghiêm trọng là không tránh khỏi.